Als grootste HR-specialist voor de creatieve sector in Vlaanderen, en wellicht ook België, mengt Amplo zich vooral achter de schermen in het debat voor de belangen van creatieve medewerkers en organisaties. Sinds het begin van de coronacrisis voeren we gesprekken op vraag van kabinetten of individuele politici. We zijn vandaag meer dan ooit bereid om cijfers, informatie en inzichten te verlenen om deze cruciale sectoren te ondersteunen en besluitvorming te versnellen.
Verduidelijking op basis van reële verloningscijfers uit creatieve sectoren
Gedurende de afgelopen weken zagen we verschillende cijfers opduiken over de toestand van creatives. De ene bewering was realistischer dan de andere. Daarom beslisten we bij Amplo om ook onze cijfers te delen, omdat die de realiteit weergeven op basis van de werkelijk uitbetaalde lonen van freelance werknemers in de creatieve sectoren.
Amplo beschikt over een massa relevante data over de brede creatieve sector. Al bijna 20 jaar bedienen we de podiumkunsten (theater en muziek), maar ook tv-, film- en animatieproducties, musea, communicatie, beeldende kunsten, dans, design, enzovoort. In 2019 werkten ruim 9.000 freelance werknemers via Amplo, voor ongeveer evenveel verschillende organisaties. Die waren samen goed voor bijna 200.000 arbeidscontracten en meer dan 2.000.000 verloonde uren. Contracten op interimbasis, projectcontracting en onder artikel 1 bis.
Analyse van cijfers sinds de lockdown
De analyse van onze eerste betalingen sinds de lockdown is verbijsterend, en bevestigt de waarnemingen die ook State Of The Arts en Galm eerder al verspreidden.
Onze medewerkers vergeleken de huidige activiteit van freelancewerknemers van Amplo (alle personen die tussen 30 maart en 12 april 2020 nog aan het werk waren in alle lagen en structuren van de creatieve sector), met de activiteit in dezelfde weken van 2019:
Het aantal actieve personen daalde in week 14 met bijna 56%, en met meer dan 70% in week 15.
De kans is bovendien groot dat de cijfers nog lager zullen uitvallen, omdat een deel ervan nog zal verwerkt worden in tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.
Volgens onze verwachtingen zal die daling procentueel nog meer inslaan voor en tijdens de zomermaanden, wegens het wegvallen van de normaal gezien hoge activiteit in de evenementensector (festivals, concerten, evenementen, enzovoort).
Opsplitsing van de verloningspercentages per sector
Wat onze cijfers niet tonen, is het effect op toeleveranciers uit bijvoorbeeld de horeca. Onze data omvatten alleen artiesten, ondersteunende technici en productionele functies:
Door de cijfers op te splitsen per paritair comité, kunnen we inschatten waar de meeste klappen vallen. We voegden meteen een voorspelling toe voor de zomer van 2020. Het percentage geeft de daling weer van het aantal actieve personen? Ook hier zal mogelijks uiteindelijk een deel verwerkt worden in tijdelijke werkloosheid:
PC 304 – Voornamelijk podiumkunsten en vermakelijkheidsbedrijven.
PC 200 – In Amplo-context: eventbedrijven, technische toeleveranciers en media.
PC 227 – Audiovisuele productiehuizen, audiovisuele kunsten en televisie.
PC 303 – Productiehuizen van langspeelfilms.
PC 329 – Socio-culturele organisaties, culturele centra, musea, enzovoort.
Zoals je kan zien worden de podiumkunsten, events, concertzalen en culturele centra het zwaarst getroffen. De audiovisuele sectoren houden zeer beperkt stand, met de minste impact op de productie van langspeelfilm. Dat laatste heeft wellicht te maken met het feit dat animatiestudio’s er gemakkelijker in slaagden om zich digitaal te organiseren en thuiswerk te installeren. De klappen in de audiovisuele sectoren volgen mogelijk nog, omdat de belangrijkste financieringslijn van de Tax Shelter daar op termijn dreigt leeg te lopen. Zie BLOG met reacties sector. Het actieve deel van het PC 200 betreft voornamelijk de media.
Voor de duidelijkheid: onze inschatting gaat uit van een onveranderde situatie. In de audiovisuele en filmsector vangen we de eerste signalen op dat een handvol spelers gestaag terug opstarten, zij het niet op hetzelfde niveau als voor de crisis. Het kan best dat we ons momenteel in het dal bevinden, en dat de activiteiten terug licht zullen stijgen. Maar we verwachten dat dit voor het live-circuit (van onder andere muziek en theater) niet het geval zal zijn.
Cijfers liegen niet. Steunmaatregelen voor zwaar getroffen sector?
Alleen al uit onze cijfers, blijkt dat duizenden mensen getroffen worden. Een deel van die mensen komt voor geen enkele steunmaatregel in aanmerking. Dat heeft bijvoorbeeld te maken met de timing van hun opdrachten: de getroffen sectoren worden gekenmerkt door projectmatig werk dat niet gelijk verdeeld is doorheen het jaar. Geen enkele van de huidige maatregelen lijkt daar rekening mee te houden.
De creatieve sector zit in heel slecht weer. Als de federale overheid niet snel de maatregel tijdelijke werkloosheid uitbreidt voor bijv dagcontracters is er een groot probleem. Deze mensen hebben ook altijd bijgedragen aan de sociale zekerheid, en ze zijn straks cruciaal in de relance van deze sector.
Deze boodschap zou intussen moeten doorgedrongen zijn bij de betreffende kabinetten en administraties. In onze contacten met hen, bemerken we alleszins veel goede wil, maar tegelijkertijd ook veel onwetendheid.
We hopen op snel voortschrijdend inzicht, want achter deze cijfers zitten mensen.
Afspraak begin mei met een kijk op de volledige maand april.
Ter aanvulling: In 2016 was de creatieve sector nog goed voor 5,6% (12,5 miljard euro) van de bruto toegevoegde waarde in Vlaanderen. (bron: Flanders DC)