Manage de manager

Het moeilijk hebben om samen te werken met een collega kan voor onaangename situaties zorgen. Nog lastiger wordt het als er een totale misfit is met je leidinggevende manager, je directe baas.

Er zijn verschillende conflictniveaus, van ruis in de communicatie tussen jullie, tot het volledig verschillen in stijl, perceptie en overtuigingen. Misschien geeft je manager slechts nu en dan uiting aan een misnoegen over hoe je bepaalde taken aanpakt. Misschien speelt hij of zij echter steeds en helemaal op de man in plaats van op de bal, met kritiek op jouw persoonlijkheid of uiterlijk. Dan wordt het pijnlijk. En soms loopt de samenwerking zo mank dat je niet meer vooruitkomt in je job en je jezelf, met lood in de schoenen, richting werkplek sleurt. Een dergelijke situatie is een vrijgeleide op de route naar een potentiële burn-out. Maar je kan vermijden dat het zover komt. Hierbij een paar tips.

Zelfzorg, houdt ook zelfkennis in

Constructief leren omgaan met een moeilijke baas behelst dat je eerst en vooral op je eigen houding reflecteert. Medewerkers die klagen over micromanagement bijvoorbeeld, durven mogelijks al eens een slordigheidsfout maken. Zelden zijn ze zich daar bewust van en ervaren ze het controlerende gedrag van hun leidinggevende als totaal onnodig en hinderlijk.

Het is raadzaam om bij jezelf te beginnen met de vraagstelling. Proberen de oorzaken van wederzijdse irritaties juist te benoemen is een eerste stap. Pas dan wordt de nadien opgestelde strategie ook doeltreffend.

Communiceren

Jezelf steeds weer berustend aanpassen aan tegenstrijdige visies en daarbij de eisen en grillen van een manager meewarig verdragen is evenwel niet nodig.
In een gezonde werkomgeving is het mogelijk om een constructieve feedback te geven aan je leidinggevende. Zo kan hij of zij eveneens inzicht krijgen in de moeilijkheden die jij ondervindt in de samenwerking en eventueel haar/zijn gedrag aanpassen – inderdaad; in de meest precaire situaties is dit laatste onwaarschijnlijk.

Bewaak bij het weergeven van je bevindingen je waardigheid en uit jezelf nooit in verwijtende vorm. Communiceer op een positieve manier. Geef duidelijk aan wat je graag zou bekomen en onder welke omstandigheden jij het beste werk levert. Weerhoud je van vingerwijzen, dat reflecteert uiteindelijk enkel negatief naar de beschuldigende terug. Leidinggevenden waarderen initiatiefname om de samenwerking te verbeteren normaliter. Maar wat als dat niet het geval is?

De afwezige baas, de workaholic baas, de negatieve baas, en de micro-manager kan je benaderen op een manier die het mogelijk maakt om jou je persoonlijk welbevinden en tevredenheidsgevoel in je job te laten behouden, of het terug te vinden.

Je hebt als medewerker (in een zelfstandig statuut of als werknemer) enkel controle over je eigen houding en handelen. Weet hierbij dat de manier waarop je benaderd wordt meestal veel zegt over diegene die de handeling stelt; of die je goed in je vel laat zitten of je het leven op de werkvloer net moeilijker maakt.

Leer de triggers van de disharmonie in een relatie herkennen en begrijpen – ook jouw persoonlijke. Op welke manier maak jij misschien deel uit van het probleem? Welke reacties van je manager brengen jou in een onproductieve modus? Wanneer ontstaan ze, en vooral, waarom?

Maak ook geen veronderstellingen i.v.m. de reden achter de houding van diegene waar je negativiteit bij ervaart. Hou rekening met zowel de externe stressoren als de interne. Externe factoren als budgetrestricties en richtlijnen van buitenaf, louter economische facetten, kunnen er voor zorgen dat je leidinggevende zelf onder stress gebukt gaat. Dit wordt soms op een niet transparante manier doorgeschoven naar de rest van de ploeg.

Pas als je alle triggers begrijpt kan je een langetermijnplan gaan ontwikkelen. Bij een micro-manager kan men er bijvoorbeeld van uitgaan dat hij/zij gewoon zelf nood heeft om zich ‘in controle’ te voelen. Het controlerend en superviserend gedrag is iets waar hij/zij als persoon zelf naar zoekt, en het micro-managen heeft dan niets met jou als werknemer te maken.

Tip:

In samenwerking met een micro-manager is het herhalen van de instructies een handige tool om te laten merken dat je de instructies en de doelstelling wel degelijk hebt begrepen. Ook het pro-actief updaten van de vooruitgang in een project of taak is een goede manier om de micro-manager ervan te weerhouden over je schouder te komen meekijken.

Daarnaast is het belangrijk om aan te geven wat je precies stoort indien dat soort situaties zich toch blijft voordoen. Articuleer het duidelijk en blijf vooral ook positief. Een goede communicatiestijl is altijd een pluspunt in het aanbrengen van gevoelige topics.

Zeg bijvoorbeeld niet: “je staat constant naast me op mijn vingers te kijken en ik kan daar niet tegen”. Zeg wel: “Ik heb opgemerkt dat je meer dan voorheen komt checken of mijn opdracht vlot, zijn er redenen waarom je bezorgder toekijkt?

3, 2, 1, Actie! (of net niet?)

Als de kritiek te persoonlijk wordt, hou je vooral in om te proberen die te weerleggen, je stookt er het vuur enkel mee op. Controleer de emotionele reactie en hou de communicatie logisch en rationeel.

Indien je aan een kortlopende opdracht (kleinere productie of project) bezig bent, gebruik tijdelijke fixes om het werk gedaan te krijgen.

• Soms is het beperken van het contact tot elektronische communicatie een oplossing – en het laat tegelijkertijd een paper-trail na, indien ooit nodig kan dit handig zijn. Soms is het ook goed om de regel “spreken is zilver en zwijgen is goud” in gedachten te houden, simpelweg het einde van de opdracht aan te stippen op de kalender en daar je moed in te scheppen.

• Als je vreest dat het echt verkeerd zal lopen in een eerstvolgende directe confrontatie met de persoon waar je liever een oplawaai zou aan verkopen dan er nog een vermaledijd woord aan op te hangen, kan je collega`s als buffer gebruiken (en neen, we bedoelen dat niet letterlijk fysiek!).  Je kan er voor zorgen dat je bij een meeting of een rapportering een collega aanwezig hebt, bij voorkeur iemand die je leidinggevende wel ok behandelt, vaak zorgt dat voor enige reservaties naar jou toe ook.

• Documenteer bij meervoudige opdrachten, in een langdurig project of indien je in loondienst tewerkgesteld bent, specifiek negatieve momenten; hou een journaal bij en noteer situaties die niet door de beugel kunnen (datum, uur, onderwerp en wat juist werd geopperd). Het neerschrijven helpt meestal om de emotie voor jezelf te ontmijnen, het biedt ook een mogelijkheid tot het vermelden van concrete voorbeelden indien daar ooit om wordt gevraagd.

Mocht je besluiten dat het onmogelijk is om nog met de baas door dezelfde deur te gaan, is verdere actie wel nodig. Beïnvloedt de situatie je eigen prestaties te sterk, lijd je mentaal en fysiek onder de houding van je leidinggevende, zoek dan zo snel mogelijk hulp. Dat kan vaak bij collega’s die het ook moeilijk lijken te hebben. Een groepsactie is altijd verkiesbaar boven een persoonlijke queeste. Stap naar de vertrouwenspersoon binnen het bedrijf of bespreek het in vertrouwen met de HR-verantwoordelijke. En alsjeblief, aarzel niet  om dit bij expliciet grensoverschrijdend gedrag meteen te doen.

Een incompetente manager komt iedereen vroeg of laat in zijn of haar loopbaan tegen. Wees dan vooral vriendelijk naar jezelf toe, verzorg je mentale welzijn, en hou in gedachten dat ook die vervelende persoon je zaken leert, zelfs al is het dan uiteindelijk dat hij of zij je toonde hoe je het vooral niet moet doen!