Medewerkers in audiovisuele sector zeer geëngageerd, maar nog steeds gevoelig voor burn-out.
Resultaten van de mediarte mediasensor enquête 2019
De werkbeleving en de psychosociale risico’s binnen de audiovisuele sector in kaart gebracht
Medewerkers in de audiovisuele sector zijn erg geëngageerd met hun beroep bezig en ervaren ook plezier in hun werk. Maar onder meer door de hoge werkdruk en de hoge geestelijke belasting, blijft de herstelnood bij de medewerkers in de AV-sector hoog. En dat kan leiden tot een burn-out. Dat blijkt uit de mediasensor, een onderzoek naar werkbeleving en psychosociaal welzijn in opdracht van het fonds voor de audiovisuele, film- en digitale sector, mediarte door HR en Well-being specialist Attentia en Professor Guy Notelaers, Universiteit van Bergen en Associate researcher K.U.Leuven.
Hermeting
Voor de tweede keer – de eerste keer was in 2016 – liet mediarte deze specifiek aan de sector aangepaste bevraging uitvoeren bij mediabedrijven, radiozenders, televisiestations, productiehuizen en facilitaire bedrijven. mediarte is daarmee tot dusver het enige sectorfonds in België dat via Attentia een hermeting liet uitvoeren. In totaal werden meer dan 2.250 enquêtes ingevuld. Dit jaar konden ook individuele profielen voor het eerst deelnemen. De sector werkt immers steeds vaker op projectbasis met freelancers, zelfstandigen en interims. Vandaar het belang van hun stem om een beter beeld te krijgen.
Jan Vermoesen, directeur mediarte: “Met de gratis deelname aan deze enquête ondersteunt mediarte de ondernemingen in hun wettelijke verplichtingen met betrekking tot psychosociale aspecten. Daarnaast willen we hiermee op sectoraal en ondernemingsniveau acties uitwerken en stimuleren. Aan de hand van de resultaten worden sensibilisering en preventie ook veel doeltreffender. Ik ben heel trots op de betekenisvolle rol die mediarte binnen de sector vervult. Onze werking, waarin we sterk inzetten op Welzijn en Duurzame Loopbanen, wordt onderschreven door de goede cijfers die onze sector behaalt in vergelijking met andere Belgische sectoren."
Onder druk, maar plezier in het werk
De Belgische AV-sector staat onder druk, zo bleek ook al in 2016. Heden ten dage andere door de dalende reclame-inkomsten, door de digitalisering en de komst van streamingdiensten. Toch blijkt de overgrote meerderheid van medewerkers in de audiovisuele, film- en digitale sector vandaag nog steeds zeer geëngageerd in zijn of haar baan, en geeft blijk van jobzekerheid (86%).
Maar liefst 88% van de respondenten ervaart plezier in het werk, wat een zeer hoge intrinsieke motivatie weerspiegelt. Op vlak van engagement scoort de AV-sector ook hoog (85%). In de vorige bevraging bedroeg deze score nog 89,5%, dit betekent in de analyse een substantiële daling. Hiernaast worden de leidinggevende kwaliteiten van de hiërarchische meerdere met een totaalcijfer van 84% duidelijk gewaardeerd.
Risico op burn-out
In vergelijking met de vorige bevraging zien we op een aantal werkaspecten een verbetering. Zo is de herstelnood – een graadmeter voor mentale vermoeidheid - licht gedaald (van 44% in 2016 naar 41% in 2019). “Dat stemt ons gunstig, want mediarte en veel deelnemende bedrijven zijn op basis van de resultaten uit die vorige bevraging, inderdaad aan de slag gegaan met concrete preventiemaatregelen en sensibilisering rond dit thema. Dat kan een mogelijke verklaring zijn”, aldus Jan Vermoesen, directeur mediarte.
Verder leren we uit de enquête dat de geestelijke belasting in de AV-sector hoog is: 89% van de ondervraagden geeft aan geestelijke belasting te ervaren. Medewerkers in de media moeten zich veel en vaak concentreren, moeten voortdurend hun aandacht erbij houden en moeten op veel zaken tegelijkertijd letten. Dit kan deels al een verklaring zijn voor een hoge herstelnood. Hiernaast zijn andere aandachtspunten het ervaren van gebrek aan loopbaanmogelijkheden (78%), de behoefte aan betere verloning (59%), de arbeidsorganisatie (58%), inspraak (55%) en het hoge werktempo (47%).
Jan Vermoesen: “Het gebrek aan loopbaanmogelijkheden is relatief. De sector telt veel kleinere ondernemingen, vaak met een vlakke structuur. Medewerkers kunnen daarin wel een lange carrière uitbouwen, maar zonder veel promotiemogelijkheden wat hun functie betreft.”
Bij ongeveer 23% van de ondervraagden is de hoge herstelnood acuut. Zonder maatregelen kan dit op korte termijn (6 maanden) eventueel leiden tot uitval door ziekte of zelfs een burn-out. Opvallend is dat de groep freelancers, zelfstandigen en interims slechter scoort. Daar geeft bijna 1 op 2 aan dat ze een hoge herstelnood ervaren.
Sylvie De Meyer, Well-being Consultant bij Attentia: “Mensen in de AV-sector zijn heel gedreven en vertonen veel engagement voor hun baan. Keerzijde is dat ze een hoge herstelnood kennen. Omdat de stressbronnen eigen aan de sector – harde deadlines, hoog werktempo, geen 9 to 5 – moeilijk aan te passen zijn, kunnen werkgevers in de AV-sector beter de motivatiebronnen trachten te versterken om een buffer te vormen voor die herstelnood. Dat gaat van meer afwisseling in de taken, transformeel-coachend leiderschap en autonomie tot meer inspraak en meer appreciatie en beter zicht op loopbaanmogelijkheden.”
Gunstiger dan andere sectoren
Volgens Attentia liggen de algemene scores voor de audiovisuele sector iets gunstiger dan de welzijnsscores van de Belgische arbeidsmarkt. Opvallend is dat geen enkel van de onderzochte werkaspecten een substantieel ongunstigere score heeft dan de referentiegroep van de Belgische arbeidsmarkt.
Dit geldt ook voor grensoverschrijdend gedrag op het werk, dat een stressbron kan zijn. Binnen de audiovisuele sector geeft 2% van de respondenten aan last te ondervinden van pesten op het werk. Dit gaat over persoonsgebonden handelingen (roddels, sociale uitsluiting, beledigingen, grappen) of werkgerelateerde handelingen (informatie achterhouden, herhaalde opmerkingen geven over vergissingen, …) Ook in verband met ongewenst seksueel gedrag op het werk ervaart men weinig problemen in de sector. Zo’n 3% van de ondervraagden geeft aan dergelijk ongepast gedrag te ervaren. “Elk geval is er één te veel. Maar door enkele bekende gevallen in de media heeft ook de rest van de AV-sector op dit vlak het imago tegen. Terwijl deze percentages lager liggen dan het gemiddelde op de Belgische arbeidsmarkt”, aldus nog Sylvie De Meyer.
De intentie is er om ook in de toekomst een waakzaam oog te houden op de werkbeleving in de ganse sector. Het is de bedoeling om door middel van een mediasensor hermeting in 2022 de evoluties van de psychosociale risico’s binnen de sector opnieuw gedetailleerd onder de loep te nemen.